Słuchanie radiowych audycji muzycznych ma długa tradycję. Zestaw Hi-Fi jest do tego nadal użyteczny, ale nie musimy już korzystać z ograniczonych możliwości transmisji radiowych FM. Podobnie jest z mniej popularnym sprzętem dla odtwarzania muzyki z transmisji DAB+. Do wzmacniacza hi-fi niezależnie od tego, czy ma wbudowany odbiornik radiowy (tzw reciver) można analogowo podłączyć PC lub nawet smartfony, w których przetwarzany jest strumień z cyfrową transmisją internetową. Najlepiej wypadły testy ze strumieniem Szwedzkiego Radia, gdzie 320 kbps jest z studyjnym standardem kodowania 48 kHz i nowoczesnym formatem Advanced Audio Coding. Ten temat został już szerzej poruszony m. in. pt PC4uMusic was once even for FM radio.
Odtwarzanie muzyki z audycji transmitowanej w strumieniu sprawdza się nawet z niedrogimi głośnikami, jak te 3 drożne, które mają tradycyjną zwrotnice pasywną i nie zostały tu wymienione stare kondensatory. Testy z nimi wypadły również bardzo pozytywnie ze strumieniem 256 kbps Radia Nowy Świat, gdzie stosowane jest nieco już archaiczne kodowanie mp3 z próbkowaniem 44,1 kHz. Nadawana tam audycja muzyczna Pora Siesty dostępna jest również o dowolnym czasie w podkaście nawet z 320 kbps. Wyższa jakość jest dla tzw patronów, czyli wpłacających co miesiąc składkę. Bezpłatnie dostępna jest jakość 128 kbps, co jest standardem dla komercyjnych nadawców radiowych w Polsce. Wcześniej ta audycja była w Trójce PR udostępniana maks. ze standardem DAB. Konfiguracja PC4uMusic pozwalała zastosować do tego oversampling 32bit/192kHz, co w sprzęcie RTV wiąże się z bardzo poważną inwestycją. Temat oprogramowania dla odtwarzania muzyki z radiowych strumieni poruszony jest pt 64 bit programs are better for Broadcasted Music PC Receiver
W testach wysterowanie tych głośników zapewnił Rotel RX 950 AX. Analogowy sygnał z udostępnianego strumienia został z PC podłączony bezpośrednio do wzmacniacza mocy przez wejście main in, co zagwarantowało najniższe możliwe ryzyko przesterowania. Producent podaje w specyfikacji technicznej moc: 2x85 W DIN (1 kHz, 4 Ohm, 1 % THD. Podawana jest również moc RMS 2x50 W/ 8 ohm oraz THD 0.03%, które lepiej obrazują faktyczną jakość tego wzmacniacza, a głośniki zostały podłączone do niego sprawdzonym od lat kablem Supra 2x2,5 mm.kw. z beztlenową miedzią. Poniżej dla zainteresowanych jest krótkie wyjaśnienie dot. różnicy z watami i pomiarem Deutsches Institut für Normung , a konkretniej opublikowaną w 1966 roku normę 45 500, która określa jakie minimalne warunki techniczne powinna spełniać aparatura elektroakustyczna, by otrzymała oznaczenie wysokiej jakości (Hi-Fi), a tabela pokazuje, że oczekiwania dla wzmacniacza nie są wygórowane
The DIN 45000 defines different methods to measure power, depending on the device under test. For home applicances there are three different numbers for power: Continous power, Peak power and power bandwidth; the latter does not apply for speakers.Power measurement of an amp requires that the amp is properly terminated by Ohmic resistances of nominal value both at input and output. The cont inous power is measured when the amp is supplied by its normal power supply. It must then be able to deliver the rated power at 1 kHz for at least 10 minutes while the maximum THD (total harmonic distortion ) does not exceed 1 %. To measure the peak power the normal power supply is replaced by a regulated power supply and the time for delivering the power is reduced. Thus, higher values for peak power are obtained
Użyte w testach głośniki koreańskiego LG wyglądają nietypowo, bo zostały wcześniej w warsztacie tapicerskim Rad-Pol zgrane z
meblami na ekspozycję w sopockim salonie. Są jednak z relatywnie niedrogiej
oferty RTV. Mają powszechnie stosowaną w tych ofertach konstrukcję bass reflex, z otworem
przy podłodze. Spełniają z całą pewnością i dużą nawiązką wytyczne DIN dla Hi-Fi o zakresie częstotliwości 250 Hz - 8 kHz maks. 3dB i w tym mniej niż 3% zniekształceń do 1 kHz. Te głośnik zostały ustawione podczas praktycznych testów z muzyką ze strumienia, by generowały dźwięk na
wysokości uszu słuchacza, a otwór bass reflex znalazł się możliwie jak najdalej od dużych
powierzchni podłogi i sufitu, które powodują niekontrolowane wzmocnienie
akustyczne. Otwór jest ściance frontowej, co pozwoliło podczas testów umieścić głośniki bezpośrednio pod ścianą, bez ryzyka poważnych zniekształceń akustycznych.
Sygnał z audycją został w PC optymalnie skonfigurowany w sterowniku procesora dźwięku do rozmieszczeniem głośników. Możliwość takiej korekcji powstała na potrzeby kina domowego, ale świetnie sprawdza się z tradycyjnym stereo. Ten zestaw z taką konfiguracją był także podczas testów, które są tematem wpisu pt 320 kbps for Rendezvous and old LG loudspeakers
Nadal można jeszcze kupić bardzo drogie tunery hi-fi i nawet z AM. Mało do tego przekonuje jednak argument salonu audio: Chociaż nie ma wątpliwości co do popularności i trwałości płatnych serwisów do strumieniowego przesyłania muzyki, wciąż jest mnóstwo darmowej muzyki nadawanej drogą radiową z tysięcy tradycyjnych stacji radiowych. Motywacja z darmową muzyką brzmi bardzo dziwnie przy tunerze McIntoch w cenie 30 tys. zł. Na dodatek nawet z AM trudno jest odebrać taką ilości stacji, w których jakość dźwieku w żaden sposób nie zachęca do do zainwestowania w tak drogi tuner. Natomiast te z FM ograniczone są przez zasięg nadajników i ich transmisje są najczęściej bezpłatnie udostępnione w Internecie. BBC ma ekskluzywną ofertę dla rynku RTV z transmisjami z 320kbpc/48kHz, ale w Szwecji jest jest bezpłatna i dostępna na całym świecie. Natomiast w Polsce dostęp do 320 kbps z Radia Nowy Świat nie jest wysokim kosztem. Kwestie w tym temacie są szerzej poruszonę pt Analogowe radio FM jest od dawna cyfrowe.
Analogowa technologia radia z FM nie jest wiarygodnym argumentem dla lepszego relaksu z muzyką. Tabela DIN dobrze to potwierdza. Nie dziwi także, że w słowniku hi-fi opisana została tylko technika transmisji bez podawania parametrów fonii. Pasmo dla niej przy FM podawane jest do 15 kHz, co ma związek z filtrem MPX, który jest konieczny przy transmisji stereo. Jest to wąskopasmowy filtr służący do tłumienia częstotliwości 19kHz.
Nie przeszkadza to, że salon audio oferuje Atoll TU80 Signature podając pasmo przenoszenia 20-20 kHz, Teoretycznie transmisja mono nie ma ograniczenia z powodu filtrowania MPX , co często można było wyłączyć w tunerach. Taką funkcję może mieć przycisk mono. Szansa na odbiór transmisji mono jest jednak teraz znikoma. Informacja o tym paśmie podawane jest przez wiele salonów. Sugeruje to, że pochodzi od producenta, który widocznie ma ograniczoną wiedzę w zakresie swojej oferty. O tym produkcie podane jest także, że Wszystkie stopnie wyjściowe są wyposażone w dyskretne elementy spolaryzowane w klasie A. W tym przypadku ma to bardzo ograniczone znaczenie, a do tego jest jeszcze bardziej wymyślna przechwałka: Łączna pojemność kondensatorów: 6 798 µF. Za kilka złotych każdy możne dosypać sobie jeszcze więcej kondensatorów :-) Bardziej ambitnym można nawet podpowiedzieć, że wlutowanie dodatkowych kondensatorów w układzie zasilania teoretycznie zapewni jakieś lepsze parametry i da radę wykazać to w wykresie wygenerowanym w excelu.
Praktyczne testy z konfiguracją PC4uMusic dla audycji radiowej były także z systemami nagłośnienia estradowego i zalety cyfrowej transmisji w strumieniu są jednoznaczne. Testy był m.in. z aktywnymi głośnikami w zestawie PA od polskiego producenta Box Elektronics z włoskimi przetwornikami elektroakustycznymi SICA Altoparlanti, kontynuującymi tradycje chicagoskiego Jensen, z duńskimi korzeniami
Bardzo pomocna była przy tych testach wiedza, o której wspomniane jest w tekście pt AmpDoc PC i praktyka psychoakustyka z nawiązaniem do wzmacniaczy lampowych i legendarnych rozwiązań profesora Czerwińskiego dla lotnictwa ponaddźwiękowego, kina akcji oraz trendu dyskotekowego.
Anni-Frid Lyngstad solowo z winylu i CD na PC nawiązuje natomiast do referencyjnego odtwarzania muzyki z bezkompromisowymi głośnikami Beveridge wysterowanymi przez kilowaty mocy z kultowych wzmacniaczy McIntosh.
W praktycznych testach referencją dla domowej konfiguracji PC4uMusic stały się produkowane w Polsce aktywne monitory studyjne ze współosiowymi elementami norweskimi w obudowie zamkniętej, która zapewnia lepszą odpowiedź impulsową. Ciekawy artykuł brytyjski o producencie z Wrześni jest pt Behind the Brand, a norweski SEAS (Scandinavian Electro Acoustic Systems) używa hasła marketingowego The Art Of Sound Perfection. Szerzej w tym temacie jest pt Atrakcyjny przetwornik elektroakustyczny dla odtwarzania muzyki w domu.
W sklepach muzycznych dostępne są również aktywne monitory studyjne, które opisane są pt 200 - 300 Euro to bardzo dobra oferta brytyjska z koaksjalnym przetwornikiem elektroakustycznym. Otwór bass reflex mają we frontowej ściance, co ułatwia ich rozmieszczenie w domu i bardzo atrakcyjne zastosowanie dla nich z konfiguracją PC4uMusic zostało opisane pt British proposals for new 4 ch surround in Windows.
Komentarze
Modulacja częstotliwości jest systemem transmisji sygnału analogowego stosowanym do przesyłania sygnału radiowego radia rozsiewczego w zakresie fal ultrakrótkich, stąd zakres ten w mowie potocznej często określa się jako „FM”.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Modulacja_cz%C4%99stotliwo%C5%9Bci
https://pl.wikipedia.org/wiki/Modulacja_amplitudy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hi-fi
https://en.wikipedia.org/wiki/High_fidelity
https://en.wikipedia.org/wiki/Peter_L._Jensen
https://en.wikipedia.org/wiki/Jensen_Loudspeakers
10% (−20 dB) – taki poziom zniekształceń jest wyraźnie odczuwalny i właściwie dyskwalifikuje urządzenie audio.
1% (−40 dB) – poziom akceptowalny w prostych systemach odtwarzania dźwięku, natomiast odczuwalny w systemach hi-fi przez słuchaczy o wyrobionym słuchu muzycznym.
0,1% (−60 dB) – poziom ogólnie akceptowany z wyjątkiem wysokiej klasy systemów hi-fi.
0,01% (−80 dB) – poziom reprezentatywny dla sprzętu hi-fi wysokiej klasy (np. tunerów radiowych FM).
0,001% (−100 dB) – poziom spotykany w odtwarzaczach CD oraz dobrej klasy wzmacniaczach mocy, przedwzmacniaczach.
0,0001% (−120 dB) – poziom zbliżony do najniższych poziomów audio możliwych obecnie do zmierzenia w najkorzystniejszych warunkach.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wsp%C3%B3%C5%82czynnik_zawarto%C5%9Bci_harmonicznych
Układy nieliniowe mają taką właściwość, że powodują powstawanie na wyjściu dodatkowych częstotliwości harmonicznych, których nie było w sygnale wejściowym. Przykładowo kiedy na wejście urządzenia takiego jak wzmacniacz czy głośnik podamy sygnał o częstotliwości 100Hz, to na wyjściu oprócz sygnału 100Hz pojawią się też jego harmoniczne, a więc 200Hz, 300Hz, 400Hz i kolejne wielokrotności 100Hz. Pojawienie się tych harmonicznych jest właśnie wynikiem nieliniowości układu, przez który przechodzi sygnał.
https://www.hifi.pl/slownik/thd.php