Atrakcyjny przetwornik elektroakustyczny dla odtwarzania muzyki w domu

Taki przetwornik mają APS Coax. Ten polski produkt ma koaksjalny przetworniki elektroakustyczny z Norwegii, który montowany jest w bardzo stabilnej obudowie. W niej wbudowane są pracujące w klasie AB wzmacniacze i nie występuje tu deficyt z amperami dla precyzyjnego oraz wydajnego wysterowania przetworników. Obudowa typu zamkniętego (infinite baffle) sprawia, że w tej konstrukcji można było zastosować przetwornik pozwalający uzyskać optymalną odpowiedź impulsową. Testy odsłuchowe ASP Coax wypadły tak dobrze z konfiguracją PC4uMusic, że pozostają nadal referencją, co opisane zostało na łamach polskojęzycznego serwisu, który adresowany jest do użytkowników komputerów. Obecnie oferowana jest wersja ASP Coax2

Niezwykle atrakcyjna cena w Polsce spowodowała, że wówczas uwaga zwrócona została także na amerykańską konstrukcję Fluid Audio CX7 z elementem koaksjalnym. To dość ekskluzywny model z wbudowanymi wzmacniaczami w klasie AB, który nie jest już produkowany. Producent oferuje teraz podobne w dość dostępnej cenie 149 i 249 USD. Nawet przy wzrastającym ciągle kursie walutowym jest to ok 600 i 1000 PLN. W tej cenie można zaakceptować, że wbudowane wzmacniacze pracują w "klasie D".  

W tych ofertach od amerykańskiego i polskiego producenta chodzi o tradycyjne rozwiązania współosiowe w aktywnych monitorach audio do analogowego podłączenia, gdzie filtr w zwrotnicy nie pracuje z precyzją, którą może zapewnić technologia cyfrowa. 

Inaczej temat wygląda z brytyjskimi KEF LS 50 Wireless II, które otrzymały bardzo wysokie oceny w świecie entuzjastów wiernego odtwarzania muzyki. Ten producent ma obecnie wiodącą pozycję na niszowym nadal rynku z konstrukcjami współosiowymi. W ich flagowym produkcie nie oszczędzano, by zapewnić w nim najróżniejsze możliwości dla podłączeń cyfrowych i analogowych, a do tego także bardzo precyzyjny filtr w zwrotnicy.

We wspomnianym wcześniej serwisie o oprogramowaniu zwrócono uwagę również na tańsze rozwiązanie z Niemiec, gdzie jest możliwość cyfrowego podłączenie. Ograniczono się jednak do stwierdzenia: "Co ciekawe, przekaźnik wysoko- i średniotonowy charakteryzują się budową koaksjalną, co nie tylko wygląda ciekawie i oszczędza miejsce, ale również pozwala na płynne przenoszenie dźwięków". Z komentarzy wynika, że ta oferta jest jednak zbyt droga, ale w tym przypadku jest jeszcze kwestia wiarygodność producenta, który próbuje co jakiś czas wypozycjonować się w sieci i powraca z nowiną o ich  "płycie winylowej HD". W dużej mierze prezentują tylko jakąś uwspółcześnioną technologicznym słownictwem interpretację marketingowych opisów na temat LaserDisc, czyli analogowego zapisu laserowego na 12 calowej płycie gramowidowej, którą Philips opracował w 1969 roku i zaprezentował w 1972, a w USA kojarzona była z marką MCA DiscoVision oraz związaną z tym japońską ofertą Pioneer.

Najbardziej nowatorskie i zaawansowane rozwiązanie dla optymalnego wysterowania przetworników elektroakustycznych ze wsparciem oprogramowania oferowane jest na profesjonalny rynek przez fińskiego producenta Genelec. Szczególnie dobrze wypada to z ich konstrukcjami współosiowymi i w 2019 roku został temu poświęcony w DP szerszy tekst, w którym chodził o pokazanie, jakie rozwiązania są możliwe, a nie zachęcanie do kupna produktu, którego cena nie jest dla typowego domowego budżetu. Podobnie tutaj na blogu jest oddzielna strona z przykładami instalacji na bazie oferty Genelec.

Pokrewne z fińską ofertą jest automatyczne korygowanie rozmieszczenia głośników, które w swoich sterownikach ma Microsoft. Ta funkcja nazwana jest "Room Correction". Jest to uniwersalne rozwiązanie z pomiarem akustycznym, które działa ze wszystkimi głośnikami, a nie jak u Genelec, gdzie oprogramowanie precyzyjnie konfiguruje układy elektroniczne odpowiadające za indywidualanie wysterowanie poszczególnych przetworników elektoakustycznych. Oprogramowanie MathAudio Room EQ  umożliwia także uniwersalną konfigurację i dostępne jest w wersji płatnej dla profesjonalnego użytku oraz bezpłatnie, jako wtyczka do foobar2000

Zaletą głośnika koaksjalnego jest, że dźwięk w całości trafia do słuchacza w tym samym czasie.

W tradycyjnych rozwiązania dźwięk generowany z poszczególnych przetworników elektroakustycznych nie trafia równomiernie. Nazywane jest to przesunięciem fazowym. Wiele już lat temu pojawiło się "lekarstwo" na to. Polega to na adekwatnym opóźnieniu sygnału z elementu wysokotonowego. Określa się to, że zwrotnica ma korekcję charakterystyki fazowej. Problem nie jest jednak tak prosty, bo podzielony dźwięk odbija się przecież nie tylko od jednej powierzchni i występuje wiele różnych opóźnień. Skala tego zostaje jednak znacznie ograniczona, gdy zwrotnica ma korekcję. Opóźnienia zostają skrócone, co redukuje zakres zniekształceń odtwarzanej muzyki.

,

Brytyjczycy bardzo wcześnie wystartowali z elementami współosiowymi i kojarzyły się one w pierwszej kolejności z marką Tannoy. Ta technologia po raz pierwszy zastosowana została jednak w USA, gdzie w 1943 roku pojawił się Altec Lansing Duplex 601 i była tam później kontynuowana z nazwą Dual Concentric. Marka Altec Lansing została wykupiona przez koreańskiego Samsunga i być może za jakiś czas zainwestują także w rozwiązania koaksjalne. Obecnie liderem w tej dziedzinie jest brytyjski KEF, co nie powinno dziwić, bo był to także pierwszy producent głośników na świecie, który zastosował komputery w projektowaniu i pomiarach głośników. Ich rozwiązanie koaksjane Uni-Q jest z 1988 roku i obecnie jest to 12 już generacja. 

 

 

W złotej erze dla domowego sprzętu audio japoński Technics miał także ciekawe rozwiązania współosiowe. SB -RX50 stał się ich kultowym głośnikiem hi-fi, ale był tylko "produktem ubocznym" prowadzonych prac rozwojowych. Ich celem był "płaski głośnik", jak np SB-RX 100, by zajmował mniej miejsca w domu. Ta koncepcja podkreślana była w materiałach reklamowych z użyciem określania "Flat Diaphragm Speaker". Eksponowany był płaski wygląd membramy i wynikające z tego zalety akustyczne. Tym tropem podążał także Sony. 

 

Obecnie Technics powrócił do koncepcji współosiowej w nowej ofercie z SB C700, która jest dostosowana do aktualnych wymogów rynku i w Polsce uznana została w 2016 roku za najlepszą konstrukcję kompaktową. Technics zaoferował dość proste rozwiązania, które Brytyjczycy we flagowym produkcie LS 50 Wireless II mają dopracowane na znacznie wyższym poziomie. Technics oferuje nadal pasywne rozwiązania. Aktywne zwrotnice zapewniają przy niższych kosztach produkcji mniejsze straty jakości.

 

Brytyjskie rozwiązania wyznaczają teraz nowy kierunek i ostrożnie włączają się w to także Japończycy oraz Niemcy. Są to nadal relatywnie drogie oferty i trudno będzie zredukować ich cenę, bo rynek RTV nie jest już tak prężny. Walkman poważnie ograniczył go do słuchawek, a MTV spowodowało, że w domu wystarczał telewizor. Teraz dla większości wystarcza już nawet głośniczek w telefonie. Na szczęście w sklepach muzycznych dostępne są aktywne monitory audio z tradycyjnym rozmieszczeniem przetworników elekto-akustycznych i czasami mają zwrotnice z korekcją charakterystyki fazowej, co po automatycznym skorygowaniu w PC rozmieszczenia głośników pozwala wierniej odtwarzać muzykę w domu.

 

Miłą niespodzianką jest oferta Tannoy z współosiowymi przetwornikami 8, 7 i 5 cala, których optymalne wysterowanie zapewniają wbudowane wzmacniacze w klasie AB. Aktywna zwrotnica w nich jest nadal analogowa, czyli nie jest w klasie cyfrowej w KEF. Rekompensatą jest tu przyjazna dla użytkownika konstrukcja i atrakcyjna cena. Widać tu nawiązanie do stylistyki i koncepcji brytyjsko-norweskich konstrukcji NAD.

Najbardziej zaawansowane konstrukcje współosiowe w wersji kompaktowej produkuje fiński Genelec i ich oferta jest w zupełnie innym przedziale cenowym. Idealnie posłużyły natomiast za dobry przykład w temacie różnych instalacji głośników.

Kultową konstrukcją japońską są samodzielnie budowane głośniki z konstrukcją TRANSMISSION LINE nazywanych także back-loaded horn, gdzie stosowano przetworniki współosiowe od Fostex. W tej konstrukcji łatwiej było wysterować przetwornik niskotonowy słabszym wzmacniaczem, chociaż używane były pasywne zwrotnice.

Fostex ma teraz w ofercie zgrabne obudowy TL o wymiarze 145(S) x 343(W) x 216(G) mm w zestawie z 4 calowym FE103En, który nie wymaga silnego wzmacniacza.

W temacie obudowy polskojęzyczny słownik hi - fi podaje: Najpopularniejszym typem obudowy głośnikowej jest bass-reflex. Ten termin jest używany zarówno w języku polskim jak i angielskim. W angielskim występuje także w wersji skróconej reflex, alternatywnie można użyć określenia reflex enclosure. Dla tego typu konstrukcji stosuje się też szereg terminów alternatywnych. A więc mamy obudowę wentylowaną, po angielsku vented enclosure. Kolejny wariant to obudowa z otworem, po angielsku ported enclosure. Tu warto zwrócić uwagę, że obudowa typu linia transmisyjna (ang. transmission line, skrót TL stosowny w obu językach), też ma otwór, ale to już jest inna konstrukcja. Obszerna widza fachowa jest w tekście pt HIGH-END 3-WAY SPEAKERS BASED ON TRANSMISSION LINE SYSTEM

Przetwornik współosiowy w obudowie TL nie jest prostym zagadnieniem, ale daje wiele możliwości, a  "Audiophiles don't have to limit the PC to a standard form"

Transparentnie z BienSound PC - jest to zlecenie usługi indywidualnej konfiguracji. Podzespoły można zawsze samemu zamówić w dowolnym sklepie internetowym do odbioru w Trójmieście.
 

Nie ma ograniczeń jak w ofercie dla Apple, które posłużyła za przykład w tekście pt "Ampery potrzebne do przetwarzania elektroakustycznego"